Açılımı “Elektronik Ticaret” olan ve internet ticareti ya da online satış olarak bilinen e-ticaretin türlerine, avantajlarına ve dezavantajlarına; internetten para kazanmak isteyen herkesin kapsamlı açıklamalara ulaşması için değineceğiz. Ancak e-ticaret hakkında merak edilen detaylara geçmeden önce “E-ticaret nedir?” sorusunu yanıtlamalıyız:
E-Ticaret Nedir?
İnternetten para kazanmanın en popüler yöntemlerinden biri olan e-ticaret; internet aracılığıyla ürün veya hizmetlerin alımı ve satımı anlamına gelir. Para, fon ve veri işlemleri de e-ticaret kapsamındadır.
E-ticaret, gün geçtikçe işletmelerin daha geniş bir pazar oluşturmasına yardımcı olmuş, yatırımcılar için cazip bir fırsat haline gelmiştir.
Küresel ekonomik belirsizliğe rağmen hızlı bir şekilde büyümeye devam eden e-ticaret satışlarının 2023’te 6,5 trilyon dolara kadar çıkabileceği öngörülmektedir.
Woocomerce deneyimini WordPress Hosting ile taçlandırın!
E-Ticaretin Tarihi
E-Ticaret tarihi 1970’lerin sonlarında Elektronik Veri Değişimi (EDI) ve Elektronik Fon Transferi (EFT) gibi ticari işlemlerin tanıtılmasına dek uzanır.
1979’da Michael Aldrich’in televizyonunu; telefon hattını kullanarak bir bilgisayara bağlaması günümüzdeki anlamıyla e-ticaretten farklı olsa da, fiziksel bir mağazayı ziyaret etmeden alışveriş yapma fikrini tetikleyen şey olarak tarihe geçmiştir.
İlk online satış ise 11 Ağustos 1994’te NetMarket web sitesi aracılığıyla bir adet Sting CD’sinin satılması şeklinde gerçekleşmiştir. Bugün bildiğimiz şekliyle “e-Ticaret” in ilk örneği olan bu satışın, aslında iki arkadaş arasında yapılan bir alışveriş olduğu biliniyor.
1994 yılından bu yana, e-ticaret online perakendeciler ve pazarlar aracılığıyla giderek genişlemiştir. Ürünlerin keşfedilmesini ve satışını kolaylaştıran e-ticaret, günümüzde küçük işletmelerin, büyük şirketlerin ve serbest çalışanların faydalanabildiği en hızlı büyüyen perakende pazarıdır.
E-Ticaret Türleri
E-ticaret işlemlerinde yer alan taraflar baz alınarak sınıflandırılan e-ticaret türleri arasında; işletmeler arası (B2B), işletmeden tüketiciye (B2C), tüketiciden işletmeye (C2B) gibi iş modellerinden söz edilir:
B2B E-Ticaret
B2B (Business to Business); işletmeler arası ticaret demektir. Bir işletmeye mal veya hizmet satan bir diğer işletmeyi ifade eder. İşletmeler arası e-ticarette tüketici ile iletişim söz konusu değildir ve genellikle hammadde, yazılım veya birleştirilmiş ürünler gibi ürünleri içerir. Üreticiler, B2B e-ticaret modelinde, doğrudan perakendecilere satış yapmaktadır.
B2C E-Ticaret
İşletmeden tüketiciye anlamına gelen B2C (Business to Consumer); en popüler e-ticaret modelidir. B2C’de, satış; bir işletme ile tüketici arasında gerçekleşir.
D2C E-Ticaret
E-Ticaretin en yeni modeli olan D2C (Direct to Consumer), doğrudan tüketiciye yönelik e-ticaret modelidir. D2C, bir markanın bir toptancıya ya da perakendeciye gitmeden, doğrudan müşterilere satış yapması olarak tanımlanır. Abonelikler popüler bir D2C öğesidir ve Instagram, Pinterest, Facebook, SnapChat gibi platformlar; üreticiden doğrudan tüketiciye yapılan satışlar için kullanılan en popüler platformlardır.
C2C E-Ticaret
Tüketiciden Tüketiciye (Consumer to Consumer) yani C2C; bir malın veya hizmetin başka bir tüketiciye satışını ifade eder. Alışverişe dahil olan bir şirket söz konusu değildir. İnsanların kişisel mallarını ve varlıklarını doğrudan ilgili bir tarafa satmalarına yardımcı olur. Genellikle, ticareti yapılan ürünler araba, bisiklet ve elektronik cihazlardır. Tüketici-tüketici satışları eBay, Etsy, Fivver, Gittigidiyor, Sahibinden, LetGo gibi platformlarda gerçekleştirilebilir.
C2B E-Ticaret
C2B (Consumer to Business); tüketiciden işletmeye yönelmiş e-ticaret modelidir: Bir kişinin hizmet veya ürünlerini bir ticari kuruluşa satmasıdır. Fotoğrafçılar, danışmanlık yapanlar, metin yazarları, influencer denen ve firmalarla satış ortaklığı yapanların kullandığı iş modelidir.
B2G E-Ticaret
B2G (Business to Government), İşletmeden hükümete anlamına gelen bu model, hükümete ürün ve hizmet sağlayan şirket ve işletmeleri ifade eder. Örneğin, hükümetlere iletişim, raporlama ve bütçeleme için bulut tabanlı platformlar sunan şirketler B2G iş modelini kullanır.
G2B E-Ticaret
G2B (Government to Business), devletten işletmeye demektir, hükümetlerin şirketlere mal ve hizmet sağladığı devlet tedariki, veri merkezleri gibi örnekleri olan e-ticaret modelidir.
Ürün Satışına Göre E-Ticaret Modelleri
E-ticaret mağazanızda fiziksel ürün, dijital ürün, abonelik ya da bir hizmete yönelik pazarlama faaliyeti gerçekleştirebilirsiniz.
- Dijital Ürün Satışı: Web sitesi şablonları, online kurslar, e-kitaplar, yazılım veya medya gibi indirilebilir öğeler gibi dijital ürünler; e-ticaret işlemlerinin büyük bir yüzdesini temsil eder. Mobil uygulamalar veya web siteleri gibi ürünleri de satışı yapılan dijital e-ticaret ürünleri arasında sayabiliriz.
- Fiziksel Ürün Satışı: Depolama alanı gerektirebilir ve ürün stoğu ve gönderilmesi gibi aşamalarda tam kontrol gerektirir.
- Servis / Hizmet Satışı: Koçluk, danışmanlık, satış ortaklığı gibi e-ticaret yoluyla pazarlanabilen bilgi ve becerileri kapsar.
- Üyelik /Abonelik: Popüler bir D2C modeli olan abonelikler, düzenli olarak ürün veya hizmetlerin tekrarlanan satın alımlarıdır. Müşteri, ürünlerin kullanılabilmesi için kayıt olur ve periyodik olarak ödeme yapar.
E-Ticaretin Avantajları
- Kolaylık: E-ticaret, satın alma işlemlerini daha basit, daha hızlı ve daha az zaman alıcı hale getirerek 24 saat satış, hızlı teslimat ve kolay iade gibi cazip özellikler sunar.
- Ekonomik avantaj: Çevrimiçi bir mağazayı yönetmek, fiziki mekanda bir mağazayı yönetmekten çok daha ucuzdur. Envanter yönetimi otomatiktir, depolama, ısıtma ve kira giibi masrafları yoktur ve çok daha az personel gerektirir. Bu nedenlerden, e-ticaret ile ilgilenenlerin, genel marjlarını korurken, maliyetlerden elde ettikleri tasarruflar ürünlerin fiyatlarını şişirmeden satışa sunmalarını sağlar. Düşük fiyatlı ürünler; internetten çok kısa sürede fiyat karşılaştırması yapan tüketiciler açısından caziptir.
- Müşteri deneyimi: E-ticaret mağazaları, müşterilerin satın alma alışkanlıklarını yakından izlemenizi ve müşteri deneyimini geliştirmenizi sağlayacak verilere dayanarak bilinçli kararlar vermenizi sağlar. Müşterilerinizi segmentlere ayırmanıza ve pazarlama kampanyalarında daha etkili olmamıza olanak tanıyan bu verilerin sağladığı içgörü, müşteri sadakatinin artmasına ve işletmelerinin son derece hızlı büyümesine neden olabilir.
- Global pazar: Dünyanın dört bir yanından müşteriler e-ticaret sitelerinden kolaylıkla alışveriş yapabildikleri için bir e-ticaret mağazasını işletmek, küresel bir pazara girmek anlamına gelir. E-ticaret; şirketleri coğrafya veya fiziksel engellerden özgürleştirirken tüketicilerin de bulundukları şehir veya ülkedeki ürünler dışında tercih şansına sahip olmalarını sağlar.
- Minimum başlangıç masrafı: Mağaza kiralamak gibi önemli bir gider kalemi olmadığından, dijital satıcılar minimum başlangıç ve işletme maliyeti ile online satış mağazası açabilir.
- Kalabalıktan Sıyrılma: E-ticaret; işletmelerin sektörde farkedilmelerini, rakipleri arasında öne çıkmasını sağlayabilir.
- Daha Fazla Seçenek: Son yirmi yılda online alışverişin büyümesinin en önemli sebebi sunabildiği geniş ürün seçenekleridir. Neredeyse her bir ürün için aralarından seçim yapabileceğiniz çok sayıda marka, müşterilerin kendileri için en uygun ürüne ulaşmasını sağlar.
E-Ticaretin Dezvantajları
- Güvenlik
Siber suçlular ve bilgisayar korsanları e-ticaret sektörünün sert gerçekleridir. Online satış sitelerinin, veri ihlallerini engellemek adına SSL gibi güçlü güvenlik önlemleri alması lüks değil zorunluluktur. - Sitenin Çökmesi
Trafik dalgalanmalarını ya da hızla büyüyen trafik artışını kaldıramayan e-ticaret sitelerinin kısa süreliğine de olsa kesintiye uğraması satış işlemlerinin durması anlamına gelir. Bu durumların yaşanmaması için kaliteli hosting hizmeti almak, e-ticaret siteleri için bir diğer zorunluluktur.
- Denemeden Almak
E-ticaret portalının en büyük dezavantajlarından biri, müşterinin ürünü kendi memnuniyeti için test edememesidir. Dokunmadan, denemeden ürün satın almak çoğu insan için cesur bir karar gibi görülebilir. Bu da geleneksel alışkanlıklarına bağlı ve tereddütlü müşteriler nedeniyle satışlarınızı etkileyebilir.
- Geç teslimat
Ürünlerinizin hızlı teslimatını sağlayamazsanız, yaratacağınız memnuniyetsizlik satışları düşürecektir.
E-Ticaret Nasıl Yapılır?
- Her şeyden önce, en iyi yaptığınız şeyi bulmanız, hangi ürünleri, hangi kitleye satacağınızı ve ürün tedarikini nasıl yapacağınızı planlamanız gerekir.
- Bir e-ticaret işletmesine sıfırdan başlıyorsanız, nişinizi seçerken en rekabetçi ya da en az rekabetçi pazar alanını tercih etmeniz önerilmez.
- İşiniz için en uygun ticari modeli bulmak için işletme modellerini (yukarıda bahsettiğimiz B2C gibi e-ticaret türlerini) araştırmalısınız.
- Ürüne yatırım yapmadan önce çok iyi araştırma yapmalı ve tüm detayları dikkatlice değerlendirmelisiniz.
- Marka adınızı seçerken markanızın web sitenizin adından farklı olmaması önerilir. Bu nedenle domain sorgulama araçları ile belirlediğiniz alternatiflerin müsaitliğini kontrol edebilirsiniz. Turhost.com’dan domain sorgularken belirlediğiniz alan adının sosyal medya hesaplarında da uygun olup olmadığını saniyeler içinde görebilirsiniz.
- Bir e-ticaret mağazasını hangi platformla oluşturacağınızı seçerken fiyat, özellikler, destek, kullanım kolaylığı ve performansını göz önünde bulundurmalısınız. Sitenizde kullanacağınız tema ve bazı eklentiler için ödeme yapmanız gerekebilir.
- Hedefiniz trafik elde etmek olduğundan web sitenizde müşteri deneyimine zarar veren şeyleri bulmak için A / B testi kullanabilirsiniz.
- Tutarlı bir marka imajı yansıtmanızın önemli olduğunu hep hatırlamalısınız.
- Sosyal medya, Google Ads gibi tıklama başına ödeme yapılan internet reklamları veya satış ortaklığı anlaşmaları ile e-ticaret sitenize trafik çekebilirsiniz.
- Trafiğinizi ve satış dönüşüm oranı, müşteri edinme maliyeti, alışveriş sepetinden vazgeçme oranı gibi verileri, uygun analiz araçları kullanarak sürekli izlemelisiniz. Satış eğrisinin artmadığını fark ederseniz, mağazanıza trafik çekiyor olsanız da, ürün listelemelerinize yakından bakmalı ve her sayfayı iyileştirmek için adımlar atmalısınız.
Çevrimiçi Pazarlar
Günümüzde bir şirketin satışları ve kârlılığı artırmak için dijital bir alan kullanmaması neredeyse imkansızdır. E-ticaretin gelişimine katkıda bulunan en iyi e-ticaret şirketlerine göz atalım mı?
- Alibaba: 1999 yılında kurulan Alibaba günümüzün en başarılı e-ticaret şirketidir. Dünya’nın en büyük B2B (Alibaba.com), C2C (Taobao.com) ve B2C (Tmall) pazarlarına ev sahipliği yapan Alibaba, çok yüksek kar oranlarına sahiptir.
- Amazon: Yalnızca KOBİ’lerden dakikada 4000’den fazla ürün satan Amazon, Amerika’daki en büyük e-ticaret perakendecisidir.
- Walmart: ABD’nin en iyi perakendecisi olan Walmart, geleneksel perakende satışların yanı sıra market teslimatı ve abonelik hizmetleri de sunmaktadır.
- eBay: İlk e-ticaret sitelerinden biri olan eBay, dijital pazar alanına hâkimdir. İşletmelerin ve bireylerin ürünlerini çevrimiçi satmalarını sağlar.
- Wayfair: Mobilya ve ev eşyaları satan bir Amerikan e-ticaret şirketidir. 11.000’i aşan küresel tedarikçiden 14 milyon’dan fazla ürün sunmaktadır.
E-Ticaret İçin Ürün Temini
E-ticaret sitenizde kendi üretimlerinizi, özelleştirdiğiniz mevcut ürünleri, toptancılardan aldıklarınızı satabilir ya da stoksuz satış anlamana gelen dropshipping yöntemini deneyebilirsiniz:
- Perakende: Üretilen ürün veya hizmetlerin, bir işletme aracılığı ile tüketicilere tek tek satılmasına denir.
- Toptan Satış: Ürünlerin toplu olarak doğrudan tüketicilere satan bir satıcı ya da işletmeye satılmasıdır.
- Kitle Fonlaması: Bir ürünün piyasaya sunulması ve işletmelerin sermaye bulmasına yardımcı olmak için kitle fonlama platformları aracılığıyla halktan para toplanarak finansman sağlanmasıdır.
- Dropshipping: Bu e-ticaret modelinde, e-ticaret sitesi; satışa sunulan öğelere fiziksel olarak sahip değildir. Mağaza sahibi ürünleri stokta tutmaz. Bunun yerine, siparişler doğrudan ürünlerin depolanmasından ve müşteriye gönderilmesinden sorumlu olan üreticiye gönderilir. Bu iş modelinin en büyük avantajı, satıcının kendi depolama alanına sahip olmasını gerektirmemesidir. En önemli dezavantajı ise gönderinin farklı sağlayıcılar tarafından yapılması nedeniyle; nakliye maliyetleri, teslimat tarihleri ve stok miktarları üzerinde tam kontrol sahibi olamamanın getirdiği sıkıntılardır.
En İyi E-Ticaret Platformları
E-ticaret platformu, işletmelerin ve satıcıların e-ticaret siteleri oluşturmasına olanak tanıyan yazılımlara denir.
Çevrimiçi işletmelerin başarısında; müşteri deneyimi, mobil uyumluluk, ödeme süreci ve siparişlerin günlük yönetimi açısından hangi platformla yönetildiği belirleyici rol oynayabilir.
İşletmeniz için uygun olan e-ticaret platformunu bulmanız için en popüler olanlarına göz atalım mı?
WooCommerce
WooCommerce, WordPress üzerine kurulmuş web siteleri için açık kaynaklı bir e-ticaret eklentisidir. Mağaza sahiplerinin detaylı bir şekilde tüm işlemleri yönetmesine olanak tanır. Farklı işletme türleri ve sektörler tarafından kullanılabilir. WordPress ile site oluşturup ürün satışı yapmak isterseniz WooCommerce’in özelliklerini ve nasıl kurulduğunu anlatan WooCommerce Nedir? adlı yazımıza göz atmanızı öneririz.
Magento
Magento, arama motoru optimizasyonu (SEO), güçlü pazarlama ve katalog yönetimi araçları sunan açık kaynaklı bir platformdur. İddialı e-ticaret siteleri için güçlü bir çözüm olarak kabul edilen Magento ile e-ticaret sitenizi oluşturmak isterseniz, blog yazılarımızı okuyabilirsiniz.
Shopify
Shopify küçük işletmeler, butik mağazalar veya zanaatkârlar için bir e-ticaret sitesi kurmayı ve yönetmeyi oldukça kolaylaştıran ücretli bir platformdur. Son derece kolay olduğu için şu anda en hızlı büyüyen platformlardan biridir. Teknoloji konusunda yetkin değilseniz ve bir web sitesi uzmanına bütçe ayırmak için herhangi bir kaynağınız yoksa, Shopify’ı tercih edebilirsiniz.
Squarespace
Çok çeşitli seçenekler sunabilen, her türlü işletme için uygun, mobil dostu bir web sitesi oluşturucudur. Şablonların yüksek kalitesi nedeniyle profesyonel web siteleri oluşturmak için idealdir.
OpenCart
Online mağazanızı desteklemek isteyeceğiniz popüler içerik yönetim sistemlerinden biri olan OpenCart’ın en sevilen özelliklerinden biri birden fazla mağaza oluşturup hepsini tek elden yönetmenize izin vermesidir.
E-Ticaret Sitenizin Satışlarını Nasıl Artırabilirsiniz?
Bir e-ticaret işini büyütmenin iki önemli ayağı trafik ve dönüşümlerdir. E-ticaret sitenize ne kadar çok trafik çekerseniz, o kadar fazla dönüşüm elde edersiniz, bu da daha fazla gelir ve daha fazla kâr anlamına gelir.
Trafik + Dönüşümler = Gelir ve Kâr!
Mağazanızın trafiğini artırmanın sayısız yolu vardır ancak en başarılı yollardan biri, müşterilerinizi yalnızca sayı olarak görmekten vazgeçmektir. Rakamlara ve ne kadar gelir elde ettiğinize çok fazla odaklanırsanız, her şeyi değerli hale getiren en önemli odağın müşterileriniz olduğunu gözden kaçırabilirsiniz.
En çok fark yaratan kriter; müşterilerinizin yaşamlarına nasıl değer katabileceğinizi ciddi bir şekilde göz önünde bulundurmanız olacaktır. Bu, müşterilerinizin sitenizden tekrar alışveriş yapma olasılıklarını ve şirketinizi tavsiye etme ihtimallerini artırır.
Ürünleriniz veya mağaza lansmanınız hakkında kamuoyu oluşturmak için bir yarışma veya çekiliş düzenlemek de işe yarayacaktır.
Ekili ve detaylı pazarlama taktikleri için blogumuzdaki güncel içerikleri okumanızı okumanızı öneririz.
E-ticaret sektöründe yer almayı düşünüyorsanız tüm Dünya’yı etkileyen salgının hangi sektörlerde talep farklılığı yarattığını ve bu süreçte alınabilecek e-ticaret önlemlerini blog yazılarımızdan öğrenebilirsiniz.
Özet
Müşterilerin istedikleri ürünleri büyük bir veri tabanı üzerinden kolaylıkla bulmalarını sağlayan e-ticaret, müşterilere ürünleri önceden araştırma ve fiyatları karşılaştırma gibi noktalarda büyük avantajlar sunarken, perakendecilerin küresel pazarlara ulaşmasını kolaylaştırır.
Son zamanlarda “E-ticaret nedir?” sorusunun sıkça sorulmasının nedeni; pandemi sürecinde küçük, orta ve büyük ölçekli işletmeler ile yatırımcılar için önemli fırsatlar sunmaya devam etmesinden kaynaklanmaktadır.
